FIZJOTERAPIA W CIĄŻY

Przygotowanie do porodu prowadzimy po ukończonym 35-36 tygodnia ciąży, jeśli nie ma ku temu przeciwwskazań.

Jednym z istotniejszych elementów jest praca z oddechem i nauka rozluźniania mięśni dna miednicy. Naturalnym mechanizmem obronnym na ból jest napięcie mięśniowe. Z kolei generowanie napięcia podczas skurczu powoduje jeszcze większy ból, i tak błędne koło się zamyka. Zaciskając mięśnie dna miednicy z obawy przed bólem podczas skurczu porodowego, zwiększa się prawdopodobieństwo uszkodzenia krocza lub konieczności jego nacięcia. Podczas wizyty rozluźnimy manualnie mięśnie dna miednicy i nauczymy świadomej relaksacji.

Jeśli przygotowujesz się do porodu przez cesarskie cięcie terapia skupi się na nauce mobilizacji przyszłej blizny i profilaktyce rozejścia mięśnia prostego brzucha, a także reedukacji codziennych nawyków uwzględniającej ranę po operacji.

TERAPIA W PRZYPADKU PORODU SN:

• praca z oddechem
• trening mięśni dna miednicy – nauka efektywnego skurczu i rozkurczu
• praca na kości krzyżowej i ogonowej – wyrównywanie napięć
• omówienie profilaktyki porodowej i poporodowej
• reedukacja codziennych nawyków w okresie połogu
• przygotowanie krocza – masaż krocza
• ćwiczenia otwierające / rozluźniające obręcz miedniczną
• pozycje wertykalne / poród aktywny
• techniki łagodzenia bólu porodowego
• profilaktyka obniżenia narządów miednicy mniejszej
• profilaktyka rozejścia mięśnia prostego brzucha

TERAPIA W PRZYPADKU PORODU CC:

• nauka ćwiczeń przeciwzakrzepowych
• nauka pionizacji po CC
• nauka kaszlu / kichania ze świeżą raną
• przygotowanie do mobilizacji blizny po CC
• edukacja dotycząca okresu wczesnego połogu
• profilaktyka obniżenia narządów miednicy mniejszej
• profilaktyka rozejścia mięśnia prostego brzucha

Rozstęp mięśnia prostego brzucha, to poszerzenie się biegnącej pomiędzy dwoma głowami mięśnia prostego kresy białej, powodującej oddalenie się od siebie głów tego mięśnia.

Kresa biała to pasmo tkanki łącznej, które leży między mięśniami prostymi brzucha i przyczepia się u góry do wyrostka mieczykowatego mostka, a od dołu – do górnego brzegu spojenia łonowego. Powstaje ze skrzyżowania włókien ścięgnistych mięśni skośnych zewnętrznych, skośnych wewnętrzny oraz mięśnia poprzecznego brzucha.

W ciąży zwłaszcza od II trymestru w wyniku powiększającej się macicy stopniowo dochodzi do rozciągania powłok brzusznych i rozchodzenia się mięśni prostych brzucha na boki. Co za tym idzie kresa biała ulega rozciągnięciu.

Kresa najsłabsza i najcieńsza jest w okolicy pępka, co powoduje, że w 52% to właśnie tutaj poszerzenie i osłabienie kresy białej występuje najczęściej.

TERAPIA:

• Ocena stanu powłok brzucha
• Odbudowa funkcji mięśni brzucha
• Nauka właściwego napinania mięśni
• Edukacji i profilaktyki dnia codziennego
• Korekcja postawy ciała
• Kinesiotaping
• Nauka prawidłowego oddechu – wyeliminowanie tłoczni brzusznej

Nietrzymanie moczu w ciąży może pojawić się już w I trymestrze. Wzrasta wtedy jego dobowa objętość, a także częstotliwość mikcji. Zmniejsza się również objętość pęcherza. Kobiety, które mają osłabione mięśni dna miednicy mogą zatem odczuwać problemy z nietrzymaniem moczu już na wczesnym etapie ciąży.

Nietrzymanie moczu jest jednak najczęstsze dopiero w III trymestrze, gdy zwiększona macica uciska pęcherz. Utrzymanie moczu jest utrudnione, ponieważ rozpychające się dziecko niejednokrotnie może nacisnąć na pęcherz powodując przy tym nagłą potrzebę oddania moczu. W tym czasie pęcherz ma już niewiele miejsca, więc nawet niewielkie jego zapełnienie skutkuje silnym uczuciem parcia.

Dlatego tak ważne jest aby przez całą ciążę (do 37-38 tc.) prawidłowo wykonywać trening mięśni dna miednicy, aby przeciwdziałać ich nadmiernemu rozciąganiu. Kluczowe jest również prawidłowe wykonywanie codziennych czynności, które wykonywane w nieprawidłowy sposób mogą rozciągać i przeciążać tą grupę mięśniową.

TERAPIA:

• Badanie wydolności mięśni dna miednicy
• Nauka prawidłowej postawy przy mikcji i defekacji
• Trening dna miednicy
• Reedukacja codziennych nawyków
• Nauka pracy z oddechem

Spojenie łonowe to połączenie dwóch kości łonowych za pomocą chrząstki. Pod wpływem hormonów działających w ciąży, zmienia się ruchomość stawów miednicy – krzyżowo-biodrowych, a także ruchome staje się połączenie spojenia łonowego. Fizjologicznie dzieje się to od około 36 tygodnia ciąży i osiąga wartość do 10 mm. Czasami jednak rozejście spojenia łonowego pojawia się już w II trymestrze, albo osiąga wartość większą niż 10 mm.

Rozejście spojenia objawia się dużym bólem w trakcie zmiany pozycji, odwodzenia kończyn dolnych, stawania na jednej nodze, chodzenia, stania.

TERAPIA:

• Manualne techniki mobilizacyjne
• Kinesiotaping
• Techniki odciążające
• Masaż poprzeczny spojenia łonowego i brzucha
• Techniki osteopatyczne
• Ćwiczenia odciążające i wzmacniające

Trening mięśni dna miednicy, to jedna z najważniejszych rzeczy, o jakiej należy pamiętać w ciąży! Poprawia ukrwienie tkanek, uelastycznia oraz wzmacnia mięśnie dna miednicy - te, które podtrzymują pochwę, pęcherz moczowy i macicę. Ćwiczenia te zapobiegają obniżaniu się narządów rodnych, a także poprawiają satysfakcję seksualną. Ułatwiają także świadome aktywowanie tych mięśni w II okresie porodu. Ćwicząc, zmniejszasz ryzyko pęknięcia krocza lub konieczności jego nacięcia.

TERAPIA:

• Kontrola wyjściowego napięcia mięśni dna miednicy
• Nauka prawidłowego skurczu i rozkurczu mięśni w okresie ciąży
• Nauka skurczu i rozkurczu w II fazie porodu

W trakcie ciąży dochodzi do zmian w gospodarce hormonalnej kobiety, co m.in. powoduje obniżenie napięcia ścian naczyń krwionośnych. Zwiększona w trakcie ciąży ilość krwi, a także ucisk macicy na żyły biodrowe również ma znaczenie.

Obrzęki najczęściej pojawiają się na kończynach dolnych, ale mogą również występować na rękach, twarzy, lub na całym ciele – tworzyć tzw. obrzęki ogólne.

TERAPIA:

• Kinesiotaping kończyn z obrzękami limfatycznymi
• Drenaż limfatyczny
• Nauka automasażu przeciwobrzękowego
• Ćwiczenia przeciwobrzękowe i przeciwzakrzepowe

Przyczyną bólów krzyża jest ucisk dziecka przesuwającego się w kanale rodnym w okolicę dolnej części kręgosłupa oraz rozluźnienie aparatu więzadłowo-torebkowego.

Powodem rwy kulszowej lub pseudo rwy kulszowej mogą być również nacisk dziecka na dolną część kręgosłupa w tym nacisk na nerwy, tyłozgięcie macicy, lub blokady występujące w obrębie stawów krzyżowo-biodrowych.

Ból występujący w tym obszarze często rzutuje na posladki, utrudnia chodzenie, podnoszenie nóg, długotrwałe siedzenie.

TERAPIA:

• Manualne techniki mobilizacyjne
• Suche igłowanie
• Bańki próżniowe
• Masaż rozluźniający
• Kinesiotaping
• Techniki odbarczające
• Ćwiczenia wzmacniające i rozluźniające

Na bole kręgosłupa skarży się nawet 80% kobiet ciężarnych. W głównej mierze jest to skutek zmieniającej się w ciąży postawy. Rosnący brzuch powoduje przesunięcie się środka ciężkości. Pogłębienie lordozy w odcinku lędźwiowym, zwiększenie przodopochylenia miednicy prowadzi do ściśnięcia kręgów i w efekcie do dolegliwości bólowych.

Najczęściej bole dotyczą tylko dolnego odcinka kręgosłupa, ale zdarza się, że “ciągnie” on za sobą zmiany w odcinku piersiowym, co skutkuje zaokrągleniem pleców i zamknęciem barków. To z kolei wiąże się z bólami szyi, karku, bólami między łopatkami.

TERAPIA:

• Ćwiczenia wzmacniające i rozluźniające
• Korekcja postawy ciała
• Ćwiczenia rozciągające i oddechowe
• Kinesiotaping
• Suche igłowanie
• Masaż
• Bańki próżniowe
• Techniki mięśniowo-powięziowe

Celem aktywności fizycznej w ciąży jest:

• Kondycyjne rzygotowanie się do porodu. Wysiłek podczas porodu porównywany jest do tego, który trzeba wykonać w trakcie przebiegnięcia maratonu.
• więc do czego się przygotowywać!
• Nauka prawidłowego oddechu, który ułatwi nam poród, oraz nauka dopasowania oddechu do sytuacji porodowej.
• Przeciwdziałanie dolegliwościom towarzyszącym ciąży. Działanie ochronne dla przeciążeń kręgosłupa, przedniej ściany brzucha, mięśni dna miednicy.
• Przeciwdziałanie wystąpienia nietrzymania moczu, obniżenia narządów rodnych.
• Korekcja postwy ciała, wyrównanie napięć.
• Przygotowanie ciała do szybszego powrotu do formy po porodzie.

TERAPIA:

• Indywidualnie dobrane ćwiczenia

Gdy ciało kobiety dostosowuje się do rosnącego brzucha, pojawia się wiele przypadłości bólowych zarówno w okolicy brzucha, jak i kręgosłupa. Powoduje to duży dyskomfort, często trudny do zniesienia.

Duży, “ciągnący” brzuch, napięta skóra, rozejście mięśnia prostego brzucha, rozejście spojenia łonowego, wystający, piekący lub siniejący pępek, bole kręgosłupa, rwa kulszowa, bole bioder, to dolegliwości, które można zminimalizować za pomocą kinesitapingu.

TERAPIA KINESIOTAPINGU NA:

• Podtrzymanie brzucha
• Rozejście mięśnia prostego brzucha
• Bolący / piekący pępek
• Rozejście spojenia łonowego
• Bóle kręgosłupa, bioder, żeber, rwę kulszową